Rodaj nedir? Yeni bir araç satın alan kişiler aldıkları aracı olabildiğince uzun süre kullanabilmek isterler. Sıfır araç alımlarında birçok kişi 10 yıllık süreçte yeni bir araca yönelmeye gerek olmayacağını düşünerek alışverişlerini yaparlar. Benzer bir durum ikinci el araçlarda da vardır. Sıfır araçlar kadar olmasa da ikinci el araç alımlarında 4-5 senelik süreçte yeni bir araç alımına mecbur kalmamak istenmektedir.
Araçların uzun ömürlü olabilmesi için her zaman motoruna iyi bakılması gerekiyor. Motor bakımı ise motorun çalışmaya başladığı ilk günden itibaren başlamakta. Sıfır araç satın alan ya da mevcut araçlarının motorlarını sıfırlayan sürücüler motorlarının ilk dönemlerini doğru bir şekilde geçirmezlerse motor ömrünü ilk andan kısaltabilirler. Rodaj olarak isimlendirilen işlem de tam olarak bu aşamada devreye giriyor. Bu yazımızda rodaj nedir, nasıl yapılır diyenler için tüm detayları aktaracağız.
Rodaj Nedir?
Otomotiv sektörü ile iç içe olan kişiler dahi rodaj nedir sorusunun cevabını vermekte zorlanmaktadır. Birçok farklı sektörde kullanılabilen rodaj tabiri kısaca alıştırma olarak tabir edilebilir. Otomotiv sektöründe rodaj tabiri motorun hareketli parçalarının birbiri ile uyum içerisinde çalışmasını sağlamak için yapılan işlemler bütününü ifade eder. Uzmanlara göre rodaj yeni motora sahip araçlarda kesinlikle uygulanması gereken bir işlem.
Sıfır araç satın alan kişiler motorun ilk etapta yüksek performans göstermeyeceğini düşünürler. Bu doğrultuda yaygın olarak, halk arasında motoru açma olarak isimlendirilen işlemler uygulanır. Motorun yüksek performans verebilmesi için ilk günlerde yüksek hızlara çıkılması ve böylece motorun sıkışıp düşük performansta kalmaması düşünülür. Fakat bu işlem tamamen yanlıştır. Bunun yerine rodaj işlemi uygulanmalıdır.
Rodaj Nasıl Yapılır?
Araç sahipleri rodaj nedir sorusunun yanıtını aldıktan sonra bu işlemi neden yapmak zorunda olduklarını öğrenerek devam ederler. Bilindiği üzere motorların iç aksamlarında çok sayıda hareketli parça yer almaktadır. Aracın çalıştırılması ve harekete geçmesi aşamasında hareketli parçalar aktif olur ve sürekli olarak hareket ederler. Tabi ki bu aşamada belirli oranlarda sürtünme devreye girecektir.
Sıfır araçlarda ya da sıfır motorlarda gerekli testler satış işlemleri gerçekleşmeden önce yapılmaktadır. Motorlar çalıştırılır ve performansında bir sorun olup olmadığı kontrol edilir. Ancak bu kontroller hareketli parçalarda herhangi bir anormalliğin olup olmadığını göstermez. Bunun yanında herhangi bir anormallik olmaması durumunda dahi hareketli parçalarda aşınmalar meydana gelebilir. Bu sebeple de rodaj işleminin uygulanması gerekli olacaktır.
Eski Motorlarda Rodaj İşlemi Yapılır mı?
Rodaj işlemi motoru alıştırmak anlamını taşımaktadır. Belirli bir kilometre boyunca aracın çok zorlanmaması ve motorun tüm parçalarının birbirine alışması amaçlanmaktadır. İkinci el araç satın alan kişiler hali hazırda kullanılan bir motora sahip aracı satın almış olacaklardır. Bu sebeple de rodaj işleminin uygulanmasına gerek olmaz. Rodaj neden yapılır sorusunun yanıtındaki yeni motorların alışması işlemi ikinci el araçlar için geçerli olmaz.
Ticari araçlarda ya da motorlarında büyük problemleri olmuş ikinci el araçlarda motor yenileme işlemleri yapılır. Aracın içerisine yeni bir motor takılır. Daha önce hiç kullanılmamış olan bu motorlarda rodaj işleminin yapılması şarttır. Her ne kadar araçlar ikinci el olsa da motorları sıfır olduğundan rodaj işlemine gereksinim duyulacaktır.
Yeni Nesil Motorlarda Rodaj Gerekli mi?
Yıllar geçtikçe teknoloji gelişiyor ve çok daha özel araçlar karşımıza çıkmaya başlıyor. Teknolojinin yansıması olarak araçların sürücülere sunduğu imkanlar çok daha üst seviyeye çıkmakta. Bir yandan da teknoloji sayesinde otomobil üretimlerinde çok daha profesyonel adımlar atılabiliyor. Artık üretimde kullanılan parçalar çok daha kusursuz bir yapıya sahip.
Otomotiv sektöründe gelişmeler muhteşem seviyelerde olsa da rodaj işleminin yapılması gerekli. Yeni nesil bir araç satın alan kişiler rodaj nedir sorusunun yanıtını öğrendikten sonra bu işlemi gerçekleştirmeye başlayabilir. Eski dönemlerde bu işlem 3.000 kilometreye kadar devam etmekteydi. Ancak yeni nesil motorlarda 1.000 km. kadar bu uygulamanın gerçekleştirilmesi yeterli olacaktır.
Rodaj Çeşitleri Neler?
Rodaj olarak isimlendirilen işlemler farklı sektörlerde gerçekleşebilmektedir. Otomotiv sektöründe uygulanan rodaj işlemleri kendi içerisinde de farklı türlere ayrılmaktadır. Rodaj çeşitleri olarak karşımıza çıkan bu işlemlerin her biri araçların dayanıklılığını arttıran önemli etmenlerdir. Eğer rodaj işlemleri doğru bir şekilde uygulanırsa araçlar çok daha uzun süre sorunsuz bir biçimde kullanılabilir.
Her ne kadar rodaj çeşitleri arttırılabiliyor olsa da temelde 4 farklı çeşide ayrılan bir uygulamadır. Rodaj türleri;
- Motor rodajı,
- Lastik rodajı,
- Debriyaj ve fren rodajı,
- Şanzıman rodajı, olmak üzere birbirinden ayrılmaktadır.
Rodaj türlerinin tamamı araçlar için önem arz eder. Tabi ki motor rodajları bu türlerin arasında ilk sırayı alan uygulamalardır. Ancak diğer parçaların uzun ömürlü olması için de rodaj işlemine gereksinim duyulmaktadır.
Motor Rodajı Nasıl Yapılır?
Araçların uzun ömürlü olması için uygulanması gereken motor rodajı 1.000 ile 3.000 kilometre arasında değişen mesafelerde uygulanmalıdır. Araç motorunun yeni nesil olup olmadığına göre bu mesafe değişir.
Yeni bir araç satın alan kişiler 1.000 kilometre boyunca araçlarını hiç zorlamadan kullanmaya özen göstererek rodaj işlemini gerçekleştirmiş olurlar. Aracın kullanımı sırasında 3.000 devirin geçilmemesine özen gösterilmesi gerekmektedir. Hızlı kalkışlar, çabuk hızlanmalar ve ani frenler mümkün olduğu kadar yaşanmamalıdır.
Gaz pedalına sonuna kadar basılması yakıt silindir duvarında yağın çözünmesine sebep olacağından hareketli parçaların hemen ısınması durumunu ortaya çıkarır. Bu da hareketli parçalar için son derece yanlış bir durumdur. Her zaman aracın uygun devirde kullanımı gereklidir. Yüksek hızlara çıkmamak önem arz eder. Devamlı olarak aynı hızda da gidilmemesi gerekmektedir. Küçük değişiklikler ile yükselip alçalmak en doğru seçecek olur.
Lastik Rodajı Nasıl Yapılır?
Nasıl ki yeni bir araç satın alındığında motor rodajı yapılıyorsa yeni bir lastik satın alındığında da lastik rodajının yapılması gerekmektedir. Lastik rodajları, lastik alımlarından sonra lastiklerin istenen performansa ulaşması için ilk dönemde zorlanmaması şeklinde karşımıza çıkar.
Lastiklerin üzerin daha güzel bir görünüm sağlaması için cilalar bulunur. Bunun yanı sıra rot balans ayarlarının da kusursuz bir şekilde yapılması mümkün olmayabilir. Bütün bu sebepler lastiklerin ilk alındığı dönemlerde ani manevra ve frenlerden kaçınılmasını gerektirir. 500 kilometre boyunca lastiklerin zorlanmaması ileriki dönemde daha iyi performans sergilemesini ve uzun ömürlü olmasını sağlar.
Debriyaj ve Fren Rodajı Nasıl Yapılır?
Sürücülerin rodaj çeşitleri arasında dikkat etmesi gereken diğer çeşit ise debriyaj ve fren rodajıdır. Ren ve debriyaj hiç kuşkusuz aracın en önemli kısımları arasında yer almaktadır. Bu akşamlarda yaşanan sorunların olabilecek en kısa sürede çözülmesi gereklidir.
Fren ve debriyajlarda rodaj işlemleri ilk 1.000 kilometreyi kapsar. Bu dönemde sert manevra ve ani fren yapılmaz. Böylece aksamlar korunmuş olur. Aracı satın aldıktan sonra ilk 600-700 kilometrenin şehir içerisinde geçilmesi ve sonrasında şehir dışına çıkılması fren ve debriyajları koruyan bir eylem olacaktır.
Rodaj Nedir? Şanzıman Rodajı Nasıl Yapılır?
Şanzıman rodajı rodaj çeşitleri arasında en kısa sürede tamamlanan uygulamadır. Araçlar satın alındıktan sonra 5-10 dakikalık süreçte fazla vites değişikliğine gidilmemesi şanzıman sistemini korumak için yeterli olur. İstenen ısıya gelen şanzımanlar vites geçişlerini başarılı bir şekilde yapmaya başlar. İlk 10 dakika düşük hızda ve minimum vites değişikliğinde gidildikten sonra standart kullanıma başlanabilecektir.