Sürekli olarak kullandığımız araçlarımızda bulunan her parça büyük önem taşıyor. Fakat bazı parçalar var ki araçlar için olmazsa olmazlar arasında. Araçlarda bulunan debriyaj seti kesinlikle en önemli parçalardan bir tanesi. Araçlar manuel olsa da otomatik olsa belirli bir debriyaj sistemi araçlarda bulunuyor. Otomatik araçlarda işi sürücüler değil sistem kendisi gerçekleştirmekte. Bu yazıda debriyaj seti nedir, debriyaj seti ne işe yarar diyenler için A’dan Z’ye tüm detayları aktaracağız.

Debriyaj Seti Nedir?

Debriyaj Seti Nedir

Debriyaj Seti Nedir

Debriyajlar araçların en önemli parçaları arasında yer alırken kullanımı en karmaşık olanlardan bir tanesi. Uzun süredir araç kullanan kişiler için debriyaj kullanımının son derece basit olduğu düşünülebilir. Ancak ilk defa araç kullanan kişiler için debriyaj son derece zorlu bir parkur anlamına geliyor. Eğer debriyajlar hakkında tüm bilgiler alınırsa bu önemli parça kusursuz bir şekilde kullanılabilir.

Debriyaj Nasıl Kullanılmalı?

Araç kullanımı sırasında debriyaj pedalına bastığınız anda baskı üzerinde bir basınç oluşur. Oluşan basınç balatanın boşa çıkmasına sebep olur. Balatanın boşa çıkması ile birlikte motorun ortaya çıkardığı güç şanzıman ve tekerlere aktarılamaz bir hale gelir. Gücün kesilmesi ile birlikte vites rahatlıkla değiştirilebilir hale gelecektir.

Debriyaj pedalından ayağın kaldırılması ile birlikte debriyaj balatası tekrardan baskı ve bilya arasına sıkışmaya başlar. Tekrardan motorun ürettiği güç şanzımana ve tekerlere ulaşmaya başlayacaktır. Bu sırada hafifçe gaz pedalına basılarak gücün bu kısımlara aktarılması sağlanır. Debriyaj seti frenleme aşamasında da devreye girer. Frene basılırken aynı anda debriyaj pedalına da basılarak aracın güç iletimi kesilir.

Debriyaj Ne İşe Yarar?

Debriyaj Ne işe yarar

Debriyaj Ne işe yarar

Debriyajın araçlar için çok önemli bir parça olmasının sebebi sahip olduğu görevlerdir. Birçok insan debriyaj pedalını bilse de görevleri konusunda net bilgiler vermez. Herkesin bildiği gibi debriyaj seti ilk olarak vites değişimini sağlamakla görevlidir. Balatanın boşa çıkmasını sağlayarak vitesin değişimine imkân tanır.

İkinci görevi ise frenleme aşamasındadır. Araçta frenleme yapılırken hızın ve devrin düşmesi ile birlikte araç titremeye başlayacaktır. Vitesin yüksek kalması sebebiyle arabada oluşacak olan bu titremenin engellenmesi için debriyaja basılması gerekir. Debriyaj setinde bir arıza varsa araç hareket hakindeyken dahi titreme yapacaktır. Bunun engellenmesi adına bakımların aksatılmaması son derece önemlidir.

debriyaj seti

debriyaj seti

Sürekli Olarak Debriyaja Basmak Zararlı mı?

Debriyaj sürücüler için tabiri yerindeyse güvenli liman olarak görülür. Debriyajın basılı olduğu durumlarda araç hiçbir şekilde stop etmeyeceği için insanlar olabildiğince fazla debriyaj kullanmayı tercih ederler. Araç kullanımının ilk öğrenildiği anlardan itibaren debriyaj kullanımı yoğun bir şekilde gerçekleşmektedir. Bu durumun araç için zararları her zaman tartışılır.

Sürücüler genel olarak frene basarken debriyaj kullanmadan basmayı tercih etmezler. Küçük frenlemelerde debriyaja gerek olmasa da basma alışkanlığı olduğundan debriyaja basılır. Bunun yanı sıra aracı boşa aldıktan sonra debriyajdan ayağı kaldırmadan vites değişimini bekleme de çok popülerdir. Bu durumlar yaşandığında debriyaj seti zarar görecektir. Ömrü çok daha kısa sürede dolar ve değişimi gerekir.

Yarım Debriyaj Nasıl Kullanılır?

Debriyaj sisteminde en popüler tabirlerden bir tanesi yarım debriyajdır. Aracın stop etmesini engellerken arkaya kaçmasına da izin vermez. Yeni sürüş eğitimi alan birçok kişiye öğretilen bir yöntemdir. Özel durumlarda tam bir hayat kurtarıcıdır. Debriyaj seti üzerinde yarım debriyaj Uygulaması da son derece basittir.

Araç vitesteyken ayak debriyajdan hafifçe çekilmeye başlanır. Sonrasında aracın devrinde artış olmaya başladığı ve aracın hafifçe titrediği anda ayak sabit bir hale geçirilir ve debriyaj sürekli olarak aynı seviyede bırakılır. Ayak debriyaja sonuna kadar basmadığından ya da tamamen kaldırmadığından yarım debriyaj olarak isimlendirilmektedir. Manuel araç kullanıcılarının sürekli olarak başvurduğu uygulamalar arasında yer almaktadır.

Yarım Debriyaj Zararlı mı?

Manuel araç kullanıcıları eğer araçlarında kalkış desteği bulunmuyorsa yarım debriyaj seçeneğini sürekli olarak kullanırlar. Yokuşlarda beklerken aracın kaçmaması ve arkada yer alan araca çarpmaması adına son derece etkili bir yöntemdir. Aracın çok daha sarsıntısız bir şekilde kalkmasını sağlar. Fakat bunun yanı sıra olumsuz etkileri olduğu da söylenmektedir.

Halk arasında yarım debriyaj işleminin zararlı olduğundan bahsedilir. Bazı kişiler bunun bir hurafe olduğunu söylerken bazıları bu iddiayı destekler. Uzmanlara göre yarım debriyaj işlemi araçlar için zararlıdır. Aracın fren sistemine olumsuz bir etki yapar. Bunun yanı sıra debriyaj seti de olumsuz etkilenecektir. Debriyaj pedalı eskisine göre daha sert olmaya başlar ve bu sürüşü olumsuz etkiler.

Debriyaj Pedalı Basılı Kaldığında Ne Yapılmalı?

Araçlarda bulunan debriyaj seti özel bir mekanizmaya sahiptir. İçerisinde yer alan yağlar basıncın da etkisiyle birlikte kuvveti gerekli parçalara iletirler. Eğer içerisinde yer alan bir sorun sebebiyle basınç oluşmamaya başlarsa pedal otomatik olarak geri gelmemeye başlayacaktır. Böyle bir durumda debriyaj pedalı basılı kalır ve sürücüler ciddi panik yaşarlar.

Debriyaj pedalının basılı kalması durumunda hafif bir biçimde vites değişimlerinin olup olmadığı kontrol edilmelidir. Eğer vites değişimlerinde bir problem yoksa sorunun hidrolik sıvısının azalması olduğu söylenebilir. Böyle bir durumda hidrolik eklemesi ile sorun çözülecektir. Fakat sorun çok daha farklı ve büyük de olabilir. Böyle bir durumda uzman servislere başvurmak en doğru hamle olacaktır.

Debriyaj Pedalının Basılı Kalması Nasıl Önlenir?

Debriyaj pedalında sıklıkla yaşanan sorunlardan bir tanesi basılı kalmasıdır. Debriyaj seti içerisinde yer alan silindirler eğer zarar görürse sistem çalışmamaya ve basınç üretmemeye başlar. Bu durumda pedal basılı kalacak ve kullanılamaz hale gelecektir. Debriyajın basılı kalmasını önlemek adına periyodik bakımların aksatılmadan yapılması gerekmektedir.

Araçların periyodik bakımları sırasında gerek duyulan tüm sıvılar kontrol edilmektedir. Debriyaj sisteminin içerisinde yer alan hidrolik sıvılar da buna dahildir. Filtrelerde bir sorun olması sebebiyle sıvının kalitesinde düşüşün yaşanması ya da sıvının azalması durumunda yenilemesi yapılmaktadır. Bütün bu işlemler pedalın basılı kalmasını engelleyecek hamlelerdir.

debriyaj seti

debriyaj seti

Debriyaj Pedalında Sertleşme Neden Olur?

Araçlarda debriyaj pedalının basılı kalmasının dışında pedalda sertleşmelerin olması da son derece sık rastlanan bir sorundur. Çok daha sert bir hale gelen debriyaj pedalları sürücüleri zorlamaya başlar. Bir süre sonra araçlar kullanılamaz hale gelecektir. Bunun yaşanmasının iki ana sebebi olduğu söylenebilir. İlki içerisindeki hidrolik sıvının azalması, ikincisi ise debriyaj seti içerisinde yer alan tellerde küflenmelerin olmasıdır.

Birçok sürücü debriyaj pedalının sertleşmeye başlamasını çok fazla önemsemez. Ancak bir süre sonra araç performansında çok ciddi azalmalar meydana gelecektir. Debriyaj seti bakımlarının yapılması ve gerek görülürse değişikliğinin tamamlanması gerekmektedir. Gerçekleşecek olan işlemler ile birlikte sertleşme sorunları ortadan kalkar ve çok daha rahat kullanılan bir debriyaj pedalı sürücülere sunulur.

Okuyunuz: Debriyaj Sertleşmesi Neden Olur?

Debriyaj Baskı Balata Değişimi Maliyeti Nedir?

Debriyajda yaşanan birçok sorunun çözümü olarak baskı balata setinin değişimi göze çarpar. Kullanıcılar baskı ve balata sistemlerini uzman ekipler sayesinde değiştirirler. Bu aşamada yetkili servisler ya da özel servisler seçenek olarak sunulmaktadır. Tercih ise tamamen araç kullanıcılarına bırakılır.

Orijinal parça kullanımı ve sorunsuz montaj işlemleri ile birlikte debriyaj seti yenilenir. Maliyet aracın markasına ve modeline göre değişiklik gösteriyor olsa da 2022 senesinde 1000 TL ile 10000 TL arasında değişen maliyetler ortaya çıkmaktadır.