Debriyaj Sertleşmesi Neden Olur?

Günlük hayatın olmazsa olmazlarından olan arabalar, pek çok farklı mekanik aksamdan oluşurlar. Yakıttan alınan ısı enerjisini, harekete dönüştüren aygıt motordur ve arabanın itici gücünü oluşturur. Motorda üretilen bu hareket enerjisini, vites kutusuna aktaran mekanizma ise debriyaj sistemidir.

Debriyaj sistemi, motor gücü ile tekerleğin hareketi arasında bir köprü vazifesi gördüğü için, araçtaki mekaniğin en önemli parçalarından biridir. Manuel arabalarda, vites değişimi, debriyaj pedalı ile gerçekleştirilir. Debriyaj pedalına basıldığında, hidrolik sistem vasıtasıyla motor gücü bir anlığına kesilir. Bu anda, vites değiştirilir. Aracın kalkış anından, durmasına kadar geçen süreçte, debriyaj aktif bir rol oynar. Bundan dolayı debriyajın sağlıklı bir şekilde çalışması çok önemlidir.

Debriyaj sistemi bazı durumlarda istenilen performansı vermeyebilir. Bu durumlara, baskı balatanın bitmesi, vites kutusunda mekanik arıza, debriyajda titreme veya sertleşme gibi problemler örnek verilebilir. Araçta debriyaj sertleşmesi, debriyaj sistemi ile alakalı en sık karşılaşılan problemlerden biridir. İster eski model olsun ister yeni model olsun, manuel vitesli araçlarda, debriyajda sertleşme sorunu oluşabilir. Peki debriyaj sertleşmesi neden olur? Debriyaj sertleşmesinin birden çok sebebi olabilir, bu sorunların net bir şekilde tespiti için debriyaj sistemi hakkında teknik bilgi sahibi uzmanlara danışılabilir.

Otomatik Arabada Debriyaj Sertleşmesi

Manuel araçlardan farklı olarak otomatik vitesli araçlarda, vites kullanıcı tarafından değil arabanın devir hızı doğrultusunda otomatik olarak değişir. Vitesin otomatik olarak değişmesi, debriyaj sistemine ihtiyaç duymadan motorun hareket gücünün doğrudan tekerleklere aktarılmasına neden olur. Böylece, sürücü için daha kolay bir sürüş imkânı doğmuş olur. Otomatik vitesli araçlarda, park halinden, hareket haline geçerken fren pedalına basılır. Ancak, otomatik araçlarda, vites değişimi yaşanmıyorsa, otomatik şanzımanda bir sorun olduğu düşünülür. Otomatik şanzıman ile alakalı en çok karşılaşılan sorunlardan bazıları şunlardır:

Otomatik şanzımanın bakımının kullanıcı tarafından ihmal edilmesi,
Otomatik vitesteki sürüş modlarını, fren pedalına basmadan değiştirmeye çalışmak,
Şanzımanın yağ değişiminin yapılmaması sonucu şanzımanın çalışmaması.

Bu gibi durumların yaşanmaması için aracın bakımını aksatmamak gerekir. Otomatik araçlarda, debriyaj pedalı olmadığı için otomatik arabada debriyaj sertleşmesi sorunu yaşanmaz. Buna rağmen, otomatik vitesli araçlarda vites kutusundan kaynaklı sorunlar yaşanabilir. Aracın hızının artması noktasında sıkıntı yaşaması, aracın kalkarken ve dururken titremesi gibi durumlar otomatik araçlarda yaşanan vites kutusu sorunlarına örnek verilebilir.

Debriyaj Sertleşmesi Neden Olur

Manuel Araçta Debriyaj Sertleşmesi

Yoğun trafiğin bulunduğu şehirlerde, özellikle iş ve okul çıkış saatlerinde, araçlar dur kalk yapmak zorunda kalırlar. Manuel araçlarda vites, sürücü tarafından değiştirildiğinden debriyaj pedalına sık sık basmak gerekir. Pedala basarken, sertleşme veya titreme gibi sorunlar fark edilebilir. Pedaldaki sertleşme, farklı şekillerde anlaşılır. Başka bir araç sürdükten sonra, kendi arabanızın debriyaj pedalı daha sert geldiyse veya aracınızı kaldırırken, yarım debriyaj yaptığınız sırada, araç geç tepki veriyorsa, bu durumda debriyaj sertleşmesi sorunu mevcut demektir. Araçta debriyaj sertleşmesi sorunu, pek çok nedenden kaynaklanmış olabilir.

Eğer, trafik ışıklarında kırmızıya denk geldiğinizde, yeşil ışık yanana kadar ayağınızı debriyaj pedalından kaldırmadan bekliyorsanız, zaman içerisinde debriyajın sertleşmesine neden olabilirsiniz. Bu tarz sorunların kaynağı, kullanıcı hatası kapsamında değerlendirilir.
Baskı balatanın kontrolünü sağlayan debriyaj çatalında meydana gelen bir arıza, debriyajın sertleşmesine neden olabilir.
Debriyaj hareket mili, araç kullanım sıklığı arttıkça zaman içerisinde aşınır ve bu durum sertleşmeye neden olur.
Debriyajın sertleşmesi halinde, debriyaj telinin kontrol edilmesi gerekir. Eğer debriyaj teli, eskimiş veya kopmuşsa, sertleşme sorununa yol açar.
Debriyaj pedalına basıldığında balatayı boşa çıkartan parça, baskı şemsiyesidir ve burada meydana gelen bir paslanma sonucu debriyaj sertleşir.
Çok uzun sürelerdir herhangi bir kontrole sokulmadan kullanılan araçların baskı balatası zaman içerisinde azalarak biter, sürücü kullanım esnasında dikkat etmez ise, baskı balatanın azalmasıyla, debriyaj giderek sertleşir.

Okuyunuz: Debriyaj Seti Hakkında Merak Edilenler

Debriyaj Sertleşme Sorunu Nasıl Çözülebilir?

Genel olarak araçların periyodik bakımlarını aksatmamak gerekir. Sadece debriyaj için değil, aracın bütün mekanik ve elektronik parçalarının sağlıklı ve uzun süreli kullanılabilmesi adına, düzenli aralıklarla aracınızı muayene ettirmekte sizin adınıza büyük avantaj vardır. Aracınızın kontrolleri esnasında gerekli olması halinde eski, aşınmış veya kullanım ömrü sona ermiş olan parçalar yenileri ile yer değiştirilerek, ileride karşılaşılabilecek olası büyük sorunların önüne geçilmiş olur.

Özellikle debriyaj sertleşmesinin önüne geçmek için kullanıcı olarak yapmanız gereken, araç hareket ettikten sonra mümkün mertebe az sayıda debriyaj pedalına basmaktır. Elbette, vites değiştirirken ve aracı yavaşlatıp durdururken debriyajı kullanmak gerekir. Öte yandan kısa süreli durup, tekrar kalkmalarda veya trafik ışıklarında bekleme esnasında ayağın sürekli debriyaj pedalında durması bir kullanıcı hatasıdır. Debriyaj pedalının bu tarz gereksiz kullanımları, debriyaj telinin kopmasına, hareket milinin aşınmasına veya baskı balatanın bitmesine neden olur. Neticede bu kullanıcı hatası sonucu, debriyajda sertleşme meydana gelir ve debriyajın kullanım ömrü olması gerekenden çok daha az sürer. Debriyajın, sağlıklı ve doğru bir kullanımı çok önemlidir.

Debriyaj pedalına nasıl basılacağını bilmek, debriyaj sertleşmesi sorununun yaşanmasının önüne geçer. Debriyaj pedalına ayağın ucuyla basmak, sağlıklı ve konforlu bir sürüş yanı sıra debriyajın ömrünü de uzatacaktır. Araç hareket etmeden önce sert olan debriyaj pedalı, kullanım esnasında yumuşuyor ise debriyaj yağını değiştirmek gerekebilir. Bu durum debriyaj sertleşmesinden değil, yağdan kaynaklı bir sorundur.

Debriyaj Sert Olması Sıkıntı Olur mu?

Aracın sürüş kalitesini ve de performansını etkileyen en önemli faktörlerden biri, debriyaj pedalının kavramasının ideal ayarında olmasıdır. Bu kavrama ayarı, debriyaj sisteminin içindeki malzemelerin sağlıklı bir şeklide çalışmasıyla yakından ilgilidir. Debriyaj sisteminin ana malzemesi, uçları sürtünebilir maddeden yapılmış basit bir disktir. Bu disk, uzun süreler boyunca değiştirilmeden kullanılırsa, debriyajda sertleşme olması muhtemeldir.

Debriyajın sert olması, debriyaj ömrü ve arabanın sürüş rahatlığı açısından önemli bir sorundur. Dikkat edilmediği takdirde gözden kaçabilecek olan debriyaj sertleşmesi sonucu debriyaj sisteminin ömrü biter. Debriyaj pedalı sertleşirse, vites geçişleri yapılamayacağından, araç kullanılamaz. Bu duruma gelmeden önce debriyaj sistemindeki sertleşmenin fark edilmesi halinde bu konunun çözümünde uzman bir teknik servisten yardım almak, debriyajın ömrünü uzatır.

Debriyajın sertliğini veya yumuşaklığını belirleyen parça, baskı rulmanıdır ve debriyaj pedalındaki sertlik, pek çok farklı sebepten kaynaklanabilir. Bu sebepler arasında, en sık karşılaşılan durum, baskı rulmanının görevini yerine getirmemesidir. Araçta debriyaj sertleşmesi, sorunu zamanında tespit edilemediğinde veya sorunun detaylı bir analizi yapılmadığında, ciddi bir probleme dönüşebilir. Bu tehlikenin önüne geçmek adına, araç sahibinin herhangi bir sıkıntılı durumu, yetkili ve uzman bir teknik ekibe danışmasında büyük yarar vardır.

Arabanın debriyaj sistemini kontrol etmek için çeşitli yöntemler mevcuttur. Debriyaj sisteminin doğru çalışıp çalışmadığını anlamak için, düz bir alanda aracı birinci viteste kaldırmak gerekir. Bu halde iken, araç öne doğru hamle yapıyorsa, debriyaj sisteminde sorun yoktur. Eğer baskı balatada bir sorun yaşanırsa bu doğrudan debriyaj sistemini etkiler. Araç, kalkış anında ve hareket halinde titremeye başlar. Bu sorunlar giderilmezse, debriyaj pedalı da sertleşmeye başlar. Bu sürecin sonunda, debriyaj vites değiştirme fonksiyonunu yerine getiremez.