Araçlarda akü neden biter sorusunun birçok farklı yanıtı olabilir. Aracınızın aküsü, aracınızdaki en önemli parçalarından biridir. Eğer aracınızı çalıştıramıyorsanız muhtemelen aracınızın aküsünde bir problem vardır. Akü bittiğinde aracınız çalışmaz. Normalde araç aküleri, araba çalışırken kendi kendini şarj etmektedir. Ancak aküde bir arıza meydana geldiyse şarj olmayacak ve kısa süre sonra bitecektir. Bir araba aküsünün bitmesinin birçok farklı nedeni vardır, ancak akülerin bitmesinin en yaygın nedeni hava sıcaklığının çok yüksek veya çok düşük olmasıdır. Arabalarda akü neden biter sorusuna birçok farklı yanıt verebilsek de akü neden biter sorusunun belli başlı bazı temel yanıtları vardır. Akünüz tamamen bittiyse arabanız çalışmaz. Bu durumda aracınızı başka bir aracın aküsünü kullanarak çalıştırabilirsiniz.
Akü Neden Biter? Akü Bitince Araba Çalışır mı?
Araba Aküsü Nedir?
Akü neden biter sorusunu yanıtlayabilmek için öncelikle araba aküsünün ne olduğunu anlamamız gerekir. Bir araba aküsü, bir motorlu taşıtı çalıştırmak için kullanılan şarj edilebilir aküdür. Araba aküsünün temel amacı, elektrikle çalışan marş motoruna bir elektrik akımı sağlamaktır. Bu elektrik akımı, içten yanmalı motoru çalıştırmaktadır. Motor çalıştığında, otomobilin elektrik sistemleri için gerekli olan güç, alternatörün aküyü şarj etmesi sırasında akü ile karşılanır.
Araba Aküleri Nasıl Çalışır?
Aracınızın kontağını çevirip aracınızı çalıştırdığınız anda, aracınız aküye kimyasal reaksiyonu başlatması için sinyal verir. Bu sinyal, marş motorunuzun motoru marş etmesini sağlayan bir elektrik enerjisi patlaması yaratır. Arabanızın aküsündeki elektrik potansiyeli miktarına voltaj adı verilir ve çoğu araç 12 voltluk bir akü kullanır. Voltajınızdaki küçücük bir düşüş bile akünüzün performansı üzerinde büyük bir etkiye sahip olur. Motorunuz çalıştığında aracınızın şarj sistemi de devreye girer. Bu sistemin merkezinde ise alternatör bulunur. Alternatör akünün şarjını koruyan parçadır. Akünüz tamamen bittiğinde bu durum akünüzün voltajının tükendiğini ve yeniden şarj edilemediğini göstermektedir.
Araba Aküsü Hangi Parçalardan Oluşur?
Akü neden biter sorusunun yanıtını bulabilmek için akünün parçaları hakkında bilgi sahibi olmalıyız. Araba aküleri birçok farklı parçadan oluşmaktadır:
Akü Terminali: Elektrik kablolarının arasında bağlantıyı sağlayan akü parçasıdır.
Akü Asidi: Akü asidi, yüksek saflıkta sülfürik asit ile suyun çözeltisinden oluşur.
Akü Kayışı: Akü kayışları, akü terminaline elektrik bağlantısını sağlayan parçadır.
Akü Negatif Plakası: Akü plakası, kurşundan yapılan metal bir ızgaradır.
Akü Pozitif Plakası: Akü pozitif plakası, kurşun dioksitten üretilen metal bir ızgaradır.
Akü Ayırıcı: Elektrik akımını sağlamak için pozitif plakaları negatif plakadan ayıran parçadır.
Akü Kapağı: Akü kapağı, polipropilen reçineden yapılmıştır ve akünün kutusunu kapatan kapaktır.
Akü Kutusu: Akü kutusu, akü plakalarını, kayışları ve elektroliti tutan ve polipropilen reçineden üretilen bir kutudur. Aküde meydana gelen titreşimin etkisini en aza indirmek ve akünün ömrünü uzatmak için özel olarak tasarlanıp üretilmektedir.
Akü Plakaları: Akü plakaları, pozitif ve negatif plakalardan oluşur. Plakalar, dökme kayışlarla üstte birleştirilir.
Akü Macunu: Akü macunu, kurşun dioksit ile kurşun oksidin bir karışımıdır. Bu macun, pozitif ve negatif akü plakalarında kullanılır.
Bir Arabanın Aküsü Neden Sürekli Neden Biter?
Araba aküleri çok çeşitli nedenlerle bitebilir. Ancak aracınızın aküsü sürekli bitiyorsa, mutlaka bunun altında yatan önemli bir sorun var demektir. Arabanızın aküsü bitiyorsa bunun 3 temel nedeni vardır. Bunlardan bazılarını servise bile gitmeden kendiniz çözebilirsiniz. Bazıları ise ancak teknik servisinizin halledebileceği sorunlardır. Burada bahsedeceğimiz akü neden biter sorusu, aracınızı park ettikten sonra çalıştıramadığınız ve akünüzün bittiğini fark ettiğiniz akünün tamamen bitmesi sorunudur. Eğer aracınızı sürerken akünüz bitmiş gibi görünüyorsa, bu sorun muhtemelen şarj sisteminizle ilgilidir.
Araç Akünüzün Zayıflamış veya Bitmiş Olduğuna Dair Belirtiler Nelerdir?
Akünüzün bitip bitmediğini anlamanın en basit yolu, ön cam sileceklerinizi açmak ve sileceklerinizin normalden daha yavaş çalışıp çalışmadıklarını kontrol etmenizdir. Bununla birlikte eğer akünüz azaldıysa aracınızın içindeki ve tavanındaki lambalar normalden daha sönük görünür. Eğer akünüz bittiyse bu aksesuarlarınız hiç çalışmaz. Akünüzün zayıflamış olduğunun bütün işaretleri ve belirtileri ise şunlardır:
- Motorunuz marş ediyor ama aracınız çalışmıyordur
- Motor yavaş dönüyordur
- Araçta ışık yoktur / loş ışık vardır
- Radyo çalışmıyordur
Bu işaret ve belirtiler akünüzün bitmesine dair en yaygın belirtilerdir.
Bir arabada sürekli akü neden biter sorusunun en önemli yanıtları, akü kablolarının aşınmış veya gevşemiş olması, elektrik boşalması, şarj sorunları, alternatörün daha fazla güce ihtiyaç duyması ve sert hava koşullarıdır. Bu sorunlardan bir kısmı aküyü tamamen bitirebilir. Akü neden biter sorusunun yanıtları için aşağıdaki listeye göz atabilirsiniz:
Akünüz neden bitiyor?
- Farlarınızı açık unutmuş olabilirsiniz. Farlarınızı açık unutursanız akünüz bir gecede bitebilir.
- Bazı araçlarda farlar bir süre açık kalacak şekilde tasarlanır. Bazen bir sistem arızası nedeniyle farlar açılabilir ve akünüzü bitirebilir.
- İç aydınlatma lambalarınız açık kalmış olabilir.
- Akünüz arızalı olabilir. Akünüz zayıf bir akü de olabilir. Bazı zayıf akülerin çok sık şarj edilmeleri gerekir.
- Aracınızın radyosu gibi bazı işlevsel parçalar, akünüzün şarjının hızlı bitmesine neden olabilir.
- Akünüzün kabloları aşınmış veya gevşemiş olabilir.
- Aşırı sıcak veya soğuk hava koşulları akünüzün çabuk bitmesine neden olabilir.
- Akünüzün şarj sisteminde sorun olabilir. Şarj sistemi arızalanmış olabilir.
Alternatörünüz Arızalı mı?
Alternatör, motordan gelen enerjiyi, aracın elektrik sistemlerine güç sağlayan akü için alternatif elektrik akımına dönüştürür. Yani akünüz çalışmıyor gibi görünüyorsa, bakmanız gereken ilk yer alternatördür.
Alternatörünüzü kontrol etmek için aşağıdaki yönergeleri izleyebilirsiniz:
- Aracınızı çalıştırdıktan sonra farlarınızı açın. Işıkların biraz loş olduğunu fark ederseniz, alternatörünüz düzgün çalışmıyor olabilir.
- Farlarınız açıkken motorunuzu çalıştırmayı deneyin. Işıklarınız motor çalışırken daha güçlü parlıyorsa, bu durum alternatörünüzün bir miktar akım üretebildiğini, ancak yeterli olmadığını gösterir. Eğer farlarınızın gücü değişmiyorsa alternatörünüzde hiçbir sorun yoktur ve büyük olasılıkla düzgün çalışıyordur.
- Aracınız çalışırken arabanızın içindeki iç aydınlatma lambalarınız yavaş yavaş sönükleşiyorsa alternatörünüzde büyük bir ihtimalle bir sorun vardır.
- Eğer yukarıdaki belirtilere ek olarak aracınızdan hırıltı sesine benzer bir ses de geliyorsa, alternatörünüz muhtemelen arızalanmıştır.
Farlarınızı ve Aksesuarlarınızı Kontrol Etmelisiniz
Alternatörünüzde herhangi bir sorun yoksa, akü neden biter sorusunu yanıtlamak için ilk olarak hem farlarınızı hem de aracınızdaki lambalarınızı ve aksesuarlarınızı kontrol etmelisiniz. Araç aküleri motorunuz kapalıyken bile farlarınıza, tavan lambalarınıza ve diğer aksesuarlarınıza güç sağlamak için tasarlanmıştır. Motorunuzu kapattıktan sonra herhangi bir aksesuarı veya farlarınızı açık unutursanız akünüz kesinlikle bitecektir. Farlarınızı markete giderken açık bir halde bırakmanız veya aracınızı park ettikten sonra aracınızın içindeki küçük bir lambayı açık unutmanız bile eğer akünüz zayıfsa akünüzü tamamen bitirebilir. Bu yüzden akünüz sık sık tamamen bitiyorsa, gece karanlığında aracınızı kontrol edin. Farlarınız veya herhangi bir aksesuar açık mı kalıyor, bakın.
Günümüzde bazı araçlar, motoru kapattıktan sonra bir süre farları, radyonuzu, araba lambalarını açık kalacak bir biçimde tasarlanmıştır. Bu araçlarda farların, lambaların ve aksesuarların belirli bir kapanma süresi vardır. Eğer aracınız böyle bir araçsa, akünüzün hemen bitmemesi için aracınızın ayarlarından bu kapanma süresini ayarlayabilir veya iptal edebilirsiniz.
Okuyunuz: Akü Kontrol Testi
Eğer Akünüz Tamamen Bitmişse Ne Yapmalısınız?
Akü neden biter sorusunun birçok farklı nedeni olabileceğini söylemiştik. Araç akülerinin bitmesine veya azalmasına neden olabilecek birçok faktör vardır. Akünüzün bitmesinin en yaygın nedenleri farlarınızı veya araç lambalarınızı açık bırakmak, şarj sistemi arızası, korozyon veya arabanızı uzun süre park halinde bırakmaktır. Aracınızın aküsü bitmişse, aracınızı her zaman başka bir akü ile takviye yaparak çalıştırmayı deneyebilirsiniz, ancak yine de aracınızı uzman bir teknisyene göstermenizde fayda vardır.
Akünüz Bittiyse Arabanızı Nasıl Çalıştırırsınız?
Akünüzün tamamen bittiğini tespit ettikten sonra, bir sonraki adımınız aracınızı güvenli bir şekilde çalıştırmak olacaktır. Bunun için aküsü çalışan başka bir araca ihtiyacınız olacaktır.
- İki arabayı birbirine yakın bir şekilde park edin, böylece aktarma kablolarını her iki aküye de bağlayabilirsiniz. Ancak güvenlik için, araçların arasında en az 18 inç mesafe olmalıdır.
- Her iki aracı da park konumuna getirin, el frenini çekin ve motoru kapatın.
- Her iki arabanın da kaputunu açın ve bağlama kablolarınızı alın. Her bir kelepçenin akünün pozitif (+) terminaline karşılık gelecek kısmın kırmızı, negatif (-) terminaline karşılık gelecek kısmın siyah olacağını unutmayın. Bu bağlantı işlemini yaparken, herhangi bir kıvılcım çıkmaması için, kelepçelerin birbirlerine değmemesine ve temas etmemelerine dikkat edin.
- Akünüzün üst kısmının ıslak olmamasına dikkat edin. Akünüzün üzerinde bir ıslaklık varsa, akünüz asit sızdırıyor olabilir.
- Takviye kablolarındaki artı (kırmızı) kıskacı, bitmiş akünüzün artı kutbuna takın. Daha sonra diğer artı kıskacı, çalışan akünün artı kutbuna takın.
- Eksi (siyah) kıskacı çalışan akünün negatif kutbuna takın.
- Kalan boş negatif kıskacı, aküsü bitmiş olan araçtaki boyanmamış, metal bir parçaya bağlayın. Motor bloğundaki bir parçaya bağlayabilirsiniz.
- Aküsü çalışan aracın motorunu çalıştırın. Bir dakika bekleyin. Ardından boş akü ile aracı çalıştırın.
- İki arabayı da bir süre çalışır halde bırakın.
- Akünüzün çalışması için araçlar yaklaşık 10 dakika boyunca çalışmalıdır.
- İki araba da çalıştıktan sonra kabloları sırasıyla çıkarın.
Aracınızın Aküsünü Bir Multimetre ile Nasıl Test Edebilirsiniz?
Multimetreyi 15-20 volt arası değerlere ayarlayın. Işıkları kapatın. Multimetreyi pozitif ve negatif pil terminallerine bağlayın. Akünüzün voltajı 12,6 volt civarında değilse akünüzde bir arıza var demektir.
Akünüzün Voltajını Voltmetreyle Nasıl Test Edebilirsiniz?
Akünüzün voltajını kontrol etmenin en basit yöntemi, voltmetre kullanmaktır. Voltmetre, bir elektrik devresindeki iki farklı nokta arasındaki elektrik potansiyelinin farkını ölçer. Kullanımı daha basit ve kolay olduğu için dijital voltmetre kullanmanız daha iyi olacaktır.
Aracınızdaki akünün voltajını doğru bir şekilde ölçmek için, bu testi aracınızın motorunu kapattıktan 12 saat sonra yapınız.
Akünüzün voltajını test etmek için aracınızın motorunun çalışmadığından emin olunuz. Akünüzün pozitif terminal kapağını çıkarınız. Terminalin içinde herhangi bir tortu olup olmadığını kontrol ediniz. Herhangi bir tortu varsa temizleyiniz. Ardından voltmetrenizin pozitif (artı) ucunu akünüzün artı ucuna bağlayınız. Daha sonra, negatif (eksi) ucu, akünüzün eksi terminaline bağlayınız. Şimdi voltmetreyi kontrol edebilirsiniz.
Tamamen şarj edilmiş bir akünün değerleri, 12,6 ile 12,8 volt arasında değişmektedir. Eğer ölçüleriniz bu aralıklar arasında ise akünüz iyi durumda demektir ve herhangi bir arızası yoktur. Ancak değerleriniz 12,9 voltun üzerindeyse bu durum, akünüzde yüksek voltaj olduğunu gösterir. Bunu düzeltmek için yüksek voltaj yükünü boşaltmanız gerekecektir. Eğer voltaj değeriniz 12,4 değerinin altındaysa akünüzü şarj etmeniz gerekmektedir. Ancak voltmetreniz 12,2 değerinden daha az bir değeri gösteriyorsa akünüzü minimum hızda şarj etmeniz gerekmektedir.