Motor, aracın ihtiyaç duyduğu gücü sağlayan bölümdür. Motoru kontrol eden, çalışma prensiplerinin doğru şekilde işleten üniteye ise motor beyni denir. Motor beyni aracın çalışmasında en önemli bölümlerin başında gelir. Farklı birimlerinden gelen komutların uygulayıcı yeridir. Bu ünitede meydana gelen herhangi bir arıza motor beyni tamiri gerektirir.
Arızalar farklı nedenlerle oluşabilir. Motorun su ile teması, darbe alması, kullanıcı kaynaklı arızalar en çok rastlanan sorun tipleridir. Arızanın kaynağına göre tamir sürecinde yapılması gerekenler de değişecektir. Doğru müdahale için motor beyni arıza sebebi doğru olarak anlaşılmalıdır. Ortalama motor beyni tamir fiyatları arızanın sebebine ve müdahalenin kapsamına göre farklılık gösterir.
Motor beyninin doğru şekilde işlemediğini gösteren bazı önemli işaretler vardır. Anlaşılmadığı ve anında giderilmediği taktirde arızalar çok yüksek maliyetlere sebep olabilir. Motor beyni arızası belirtileri genellikle araçta bulunan arıza lambaların yanmasından anlaşılabilir. Lambaların da arızalı olduğu durumlar olabileceği için sorun tespiti OBD cihazı ile daha net bir şekilde anlaşılabilir. Araç içinden gelen yanık kokuları, normalin üzerinde yakıt harcaması da arabanın beyninde bir arızanın belirtisi olabilir.
Motor Beyni Tamiri
Motor, aracın güç kaynağıdır. Güç kaynağını yöneten birim ise motor beynidir. Motor beyni İngilizce’de Electronic Control Unit (ECU) olarak kullanılır. Araç mekanizması düşünüldüğünde, motor beyni oldukça küçük boyutludur. Bu küçük çip benzeri yapı içinde verileri işleyen ve analiz eden mekanizma bulunur.
Araç mekanizmasına daha detaylı olarak baktığımızda, aracın farklı noktalarında sensörler olduğunu görürüz. Sensörler, aracın çalışması ile ilgili sinyalleri yani verileri gerekli yerlere iletir. Bunlar aslında yapılması gereken ile ilgili komut niteliğindedir. Motor beyni ise bu verilerin toplanarak analiz edildiği yani uygulanmasının sağlandığı birimdir.
Aracın çalışma mekanizmasını insan vücuduna benzetirsek, sensörler sinirler gibi düşünülebilir. Vücudun her yerine yayılan sinirlerden beyne komutlar gelir. Sinirlerde meydana gelen herhangi bir sorun beyne iletilir. Ciddi anlamda sorun yaşandığında, beyin de ciddi hasar alabilir. Araçlarda da sensörlerde yaşanan bir sorun ya da veri iletiminde ortaya çıkan bir problem motor beyni arızasını ortaya çıkarır. Motor beyni tamiri yapılmadığında motorun yanmasına kadar gidebilecek kapsamda sorunlar oluşabilir.
Araba Beyni Ne İşe Yarar?
Araba beyni kısaca motorun ve motora bağlı parçaların işlevlerini doğru şekilde yapmasından sorumludur. Araçta bulunan sensörler yardımı ile kontrolü altındaki bölümleri sürekli olarak izler. Sensörler tarafından gönderilen komutların yerine getirilmesini sağlar.
Araba beyni, araçta bulunan güvenlik mekanizması ile ilişkilidir. ABS sistemi ile doğrudan bağlantısı vardır. Bu sistem bozulursa, frenleme sırasında araba kilitlenebilir. Örneğin, frene bastığınızda fren sisteminde bulunan sensör motor beynine yavaşla/ dur komutunu gönderir. Motor beyni bu komutu aldığında işleyerek aracın yavaşlamasını ya da durmasını sağlar. Frene bastığınız halde araç yavaşlamıyorsa ya da frene bastığınız an ile aracın yavaşlaması arasındaki zaman dilimi uzun ise motor beyninde sorun olabilir. Güvenliğiniz için böyle bir durumda motor beyni tamiri yapmanız gerekir. Araba beyninde meydana gelen bir arıza aracın tüm birimlerinin çalışmasını etkileyebilir.
Araba Beyni Neden Yanar?
Araba beyni olarak ifade edilebilen kullanılan motor beyni, aracın sağlıklı bir şekilde çalışması için en önemli araçlardan biridir. Arabanın güvenlik birimleri ile doğrudan bağlantılı olduğu için beyinde meydana gelen bir arıza sürüş güvenliğini tehdit edebilir.
Araba beyninin yanmasının farklı nedenleri olabilir. Bunlardan birkaçını şu şekilde listeleyebiliriz.
- Motorun su ile uzun süreli teması,
- Voltaj akımlarında düzensizlik, art arda düşük ve yüksek akımların motorda gerilim yaratması,
- Akü değişiminde ve şarj edilmesinde yapılan hatalar,
- Motor beyninin tam olarak yerleştirilememesi,
- Motorun aşırı ısınması,
- Kullanıcı hataları
Araç beyni yandığında, mekanizmanın birçok işlevi sekteye uğrayacağından en kısa sürede motor beyni tamiri yapılmalıdır.
Ortalama Motor Beyni Tamir Fiyatları
Motor beyni arızalandığında parça değişimi ya da motor beyni komple tamiri yapılabilir. Ortalama motor beyni tamir fiyatları aracın ve motorun modeline göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, arızanın kapsamı da fiyatları değiştirebilir.
Motor beyin arızaları çok farklı nedenlerle oluşabildiği için ortalama bir fiyat belirlemek doğru olmayabilir. Aracınızın en önemli parçalarından biri olan beynin tamiri ya da parça değişimi için minimum 2500 TL ayırmanız gerekir. Bu meblağ, aracın modeline ve arızanın boyutuna göre 10000 TL’nin üzerine çıkabilir. Yine de net bir rakam öğrenmek için ustanızdan bilgi almalısınız. Sürekli destek aldığınız bir usta yoksa, tamir yaptırmadan önce farklı firmalardan teklif almanızı öneririz. Aksi halde, sürpriz bir maliyet tablosu ile karşılaşabilirsiniz.
Okuyunuz: OBD Beyin Testi
Motor Beyni Arızası Belirtileri
Motor beyni arızaları bakım sürecine gerek kalmadan anlaşılabilir. Motorun arızalandığını ve motor beyni tamiri ihtiyacı olduğunu aşağıdaki durumlarda anlayabilirsiniz.
- Araç ile ilgili bir arıza yaşandığında arıza lambaları yanacaktır. Eğer görünürde başka bir problem yok ise motor beyni arızasından şüphelenebilirsiniz.
- Aracınız sürekli stop ediyorsa, sorunun kaynağı ateşleme mekanizması olabilir. Eğer bu sistemde bir sorun yok ise muhtemelen araç beyni arızalanmıştır.
- Aracın çalışmasında sarsıntılar yaşanıyor ve farklı sesler çıkıyorsa, motorun herhangi bir parçasında arıza yaşanmış olabilir.
- Performansta düşüklük, yakıt tüketiminde gözle görülebilir bir artış ve çekiş sisteminde yaşanan sorunlar da beyin arızasına işaret edebilir.
Motor bakımı yapılırken, beyinde oksitlenme, yanık görüntü ve koku, soket aksamında kırıklar motor beyninin arızalandığını gösterir. Sorunun kaynağını belirlemede en güvenli yöntem, aracı OBD cihazına bağlamaktır. OBD’de beyin hata kodu görülebilir.
Araba Beyni Bozulursa Ne Olur?
Aracı OBD’ye bağladığınızda beyin arızası kodu çıkıyorsa, net olarak motor beyni tamiri ihtiyacı olduğu söylenebilir. Aracın beyni bozulursa, aracın performansı önemli ölçüde düşer. Tamir edilmeden kullanılmaya devam edilmesi aracın çalışmayacak şekilde arızalanmasına ve güvenlik sorunlarına sebep olabilir.
Özellikle ikinci el araç alımında beyin arızası olup olmadığı cihazlarla kontrol edilmelidir. Arıza eksper raporunda anlaşılabilir. Beyin arızası var ise, arızanın boyutuna göre aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
- Bakım ve tamirat
- Parça değişimi
- Beyni resetleme
- Motor beyninin komple yenilenmesi
Araç Markaları Beyin Arızaları
Bazı markaların belirli modellerinde motor arızaları kronik bir sorun olarak ortaya çıkar. Üretim kaynaklı bu sorunlar fark edildiğinde ve genellikle aracın üretim serisi piyasadan toplanır. Aşağıda en sık karşılaşılan araç markaları beyin arızaları konusunda örnekler bulabilirsiniz.
Hyundai Accent motor beyni arızası ile en sık karşılaşılan araçlardan biridir. 2006-2007 modellerinde kontak çalıştırıldığında aracın EPS uyarı ışığı yanar. 2002 modellerinde debriyaj arızası, 2004 modelinde ise şanzıman arızası kronikleşen problemler arasındadır.
Chrysler motor arızası da kullanıcıların sıklıkla karşılaştığı sorunlar arasındadır. Gelişmiş modellerinde sorun bir nebze olsun çözülmüş olsa da Chysler 300c motorun komple arızalanması kronikleşmiş bir sorun olarak ortaya çıkar.
Honda araçların modellerine ve üretim serilerine göre farklı kronik hataları vardır. Motor arızasının en çok rastlandığı model Honda S200’dür. 2000 yılında üretilen modellerde yaşanan motor arızalarının başında ise motor beyni sorunları geliyor.
Bazı araçlarda ve modellerde motor arızası olmamasına rağmen, arıza ışıklarında sorun yaşanabilir. Bu durumda motor beyni tamiri gereksiz bir maliyet olacaktır. Örneğin KIA’nın tüm modellerinde motor arızası ışığı problemi yaşanır. Land Rover’da da motor elektrik arızaları sıklıkla yaşanır.