Araç Hp ve Kw Değeri Nedir? Nasıl Bulunur?

Araç Hp Değeri İngilizce Horse ve Power sözcüklerinin bir araya gelmesiyle oluşan, kısaltılışı HP ve Türkçesi beygir gücü olan bir kavramdır. Beygir gücü bir motorlu taşıtın motor kapasitesini niteleyen en önemli anahtar kelimedir. Bundan dolayı 0bir motorlu taşıtın fiyatını etkileyen birinci unsurdur. Araç beygir gücünün basit bir şekilde tanımını vermek gerekirse; araç beygir gücü belli bir zamanda belli bir yükün yer değiştirmesi aşamasında gerekli olan güç miktarıdır.

Araç Hp ve Kw Değeri Nedir? Nasıl Bulunur?

Araçların kalkması, hız alması ve erişebileceği azami hız değerini elde edebilmek için çok önemli olan motor gücü genelde beygir gücü ile ifade edilir. Beygir gücü, bir atın 75 kg lık bir yükü 1 metre yer değiştirmesi için harcadığı güçtür. Halk arasında araç beygir gücünün bilinen anlamı yanlıştır. Çünkü halk arasında 100 beygir gücüne sahip bir araba denildiğinde 100 beygirin ortaya koyduğu güç anlaşılmıştır.

Araç Beygir Gücünün Ortaya Çıkışı

Beygir gücü (horse power) kelimesinin tanımını ilk ortaya atan kişinin James Watt olduğu bilinmektedir. Buhar makinesini icat eden ve bunu geliştiren James Watt, kendi ismiyle kurduğu şirketinin ürettiği ürünleri satmayı amaçlıyordu. O zamanlarda buhar gücüyle çalışan makinelerin işleyebilmesi atlar ile oluyordu. Atların gücüyle makineler çalışıyordu. James Watt ürettiği ürünlerini satacağı kişileri etkilemek amacıyla beygir gücü ifadesini ortaya attı ve bu ifadenin tanımını yaptı. Burada geliştirdiği ve buharla çalışan motorun gücünü araç beygir gücü olarak tanımını yaptı. Bu durumda alıcıları istediği gibi ikna etmiş oldu. 

Motor Gücü (Beygir Gücü) İle İlgili Kısaltmalar ve Farklı Ülkelerdeki Kullanımları

İngilizcesi Horse Power olan kavram, Türkçe olarak Beygir Gücü ve Almanca olarak ise Pferstarke olacak biçimde ifade edilmiştir. Ayrıca Horse Power, Beygir Gücü ve Pferstarke kelimelerinin kısaltılışı ise sırasıyla şöyledir; Hp, Bg, Ps dir. Görüldüğü üzere aynı kavramın farklı dillerdeki karşılığı da farklı olmaktadır. Bunlara ilaveten burada ufak bir ayrıntı göze çarpar. Anlam olarak Hp ile Bg aynı, fakat Ps demek biraz farklıdır. Çünkü, 1 Hp değeri, 1,014 Ps’ye değer olarak eşittir. Bu nedenle araç satın alacakların bu değerlere dikkat etmesi gerekir. Bu sayede 100 Ps değerine eşit olan bir aracın aslında 98 Ps değerine eşit olduğu gerçeği görülmüş olur. Ps ölçüm değeri Alman kökenli markalar tarafından kullanılıyor. Diğer üreticiler ise araç beygir Gücünün eşit değer aldığı araç Hp ölçüm değerini kullanır.

Aracın Sahip Olduğu Beygir Gücü Ölçüsü Nedir?

Araçların motor gücü aslında elde edebildikleri azami hızları ile ilgili bir kavramdır. Bu sebeple ağırlık gibi ölçüm değerleri değişime uğramayan bir aracın motor gücü (beygir gücü) artış gösterirse genelde azami hız da artış gösterir.

Sahip olduğununuz araç ile yüksek değerde hızlara çıkmak istiyorsanız motor gücünüzün (araç beygir gücü) yüksek olması gerekir. Şehir içinde araç kullanacakların araçlarının beygir gücü yaklaşık olarak 90 Hp ile 100Hp arasında olursa yeterlidir. Ancak aracın çekiş gücü ile ilgili bilgi almak isteyenlerin araç tork gücünden yararlanması gereklidir.

Araç Kw Değeri Nedir?

Bir ağırlığa sahip cismin 1 saniye içerisinde 1 metre mesafesinde yer değiştirmesi esnasında harcadığı güce beygir gücü denmekte olduğu biliniyor. Beygir gücü bir aracın motorunun gücü olarak ifade ediliyor. Beygir gücü ile motor arasındaki ilişkiden doğan başka bir kavram daha vardır. bu ise kilowattır.  Kw bir birimdir ve uzun ifadesi kilowatt olan enerji biriminin kısaltılmış halidir. Kilowatt elektrikle ilgili bir birim olup, enerjinin saate bölünmesiyle hesaplanır. Uluslararası bir birim olan araç kw değeri elektrik faturalarında ve motorlu taşıtlarda beygir gücünün hesaplanmasında kullanılır.

Araç Beygir Gücü ve Kw Nasıl Hesaplanır? Araç Beygir Gücü ve Kw Arasındaki Bağıntı Nedir?

Beygir gücünün yaklaşık 200 yıllık bir mazisi vardır. Beygir gücü en genel şekliyle ifade edilirse; 75 kg eygir gücü, aracın motor mekanizmalarının motor aksanlarının gücünü ifade ediliş şeklidir.

Araç beygir gücü ile kilowatt arasındaki bağıntı zaman zaman kafaları karıştırmaktadır. Oysa ki, araç kw değeri 1.341 horse power değerine eşittir. Aynı zamanda araç beygir gücü değeri ise 0,745 kw yapmaktadır. Aracın motor gücünün kaç araç Hp değerine eşit olduğu araç ruhsatlarında genelde Kw cinsinden verilir. Verilen bu araç Kw’in kullanılmasıyla aracın kaç beygir gücüne sahip olduğu bulunabilir. Burada araç Kw değeri 1,341 ile çarpılarak araç Hp değeri elde edilir.

Dyno Testi İle İlgili Bilgiler

Dyno kelimesi, dinamometre kelimesinin bir kısaltılmışı olarak kullanılır. Dinamometre testi, yani dyno testi ilgili cihaz tarafından aracın motor aksanlarının performe edilişinden ortaya çıkan gücün esas aktarma organlarına ne ölçüde iletildiğinin ve aktarma işlemi yapılırken meydana gelen güç kayıplarının ölçülmesi işlemeni yürüten bir testtir.

Bilgisayar destekli bir donanıma sahip olan dyno test cihazı ile uygulanan bu test araç uzman incelemesi hizmeti sağlayan şirketlerin ve işletmelerin önemle üzerinde durdukları bir uygulamadır ve aracın oto uzman incelemesi raporunda bulunması gereklidir.

Dyno testi ile ikinci el motorlu taşıt satışlarında aracın motor beygir gücü, tork ve ivme hareketi ölçümleri yapılmakta ve böylece aracın vites geçirme oranı ile vuruntu ölçümleri de yapılmaktadır. Bütün bunlara ek olarak dyno testinin bir diğer amacı için normal yol sürüşlerinde motorda açığa çıkan beygir gücünün tekerleklere ne derecede aktarıldığı ve oluşabilecek kayıpların ne kadar olduğunun ölçülmesidir. Daha net bir şekilde ifade edilecek olursa dyno testi motorla ilgili bilgi sahibi olmak için kullanılan bir testtir.

Dyno Testi Nasıl Yapılır?

Dinamometre (dyno) testi motorlu bir araca ve arabaya uygulanır. Bu test Dyno cihazı ile uygulanır. Bu cihaz arabayı saran yüksek silindir şekline sahip bir mekanizma ve bir yazılımı ile ölçüm yapan bir testtir.

Dyno Testi Uygulanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Dyno testini uygulayacak kişiler öncelikle arabanın güç iletme sistemini kontrolden geçirmelidir. Arabanın önden çekişli, arkadan itişli veya 4×4 dizaynına sahip olup olmadığına dikkat edilmelidir.
• Arabanın silindirlerin üzerine tam oturması gözden kaçırılmamalıdır.
• Silindir aksanın üstüne gelen arabanın normal şekilde yolda gitme durumunun testinin uygulanması esansında ölçümünün yapılabilmesi için aracın ön kaportasının olduğu bölüme hava akımı makinesi yerleştirilir. Bu hava akımı aracının yerleştirilmesinin nedeni araç motor gücünün en üst seviyesindeyken soğutulma işleminin yapılmasının sağlanmasının gerekliliğidir.  
• Test esnasında aracın çalışıyor ve hızlanıyor durumundan ötürü kontrolden çıkmaması için kemerlerle bağlanması gerekir. Test esnasında aracın azami hızı 200-250 km/saat olacaktır ve bu hızda aracın savrulmaması veya bir yere çarpmaması gerekmektedir.

Alınan bu önlemlerden sonra dyno testine geçilebilir.

Dyno Testi Aşamaları

• Araca uzman incelemesi işlemini uygulayacak kişi aracı motorunu çalıştırarak uygulamaya başlar.
• Aracın çalışmaya başlamasıyla birlikte elde edilen veriler cihaz yazılımına iletilmeye başlar.
• Aracın motor performansı (araç beygir gücü), ivmeye sahip oluşu ve öteki veriler farklı vites değerlerinde denenmek üzere uzman incelemesi işlemini uygulayan kişi tarafından en yüksek değerine ulaşıncaya kadar gaza basma süreci devam eder.
• Elde edilen veriler, yapılan işlemler bir bütün olarak bilgisayara kaydedilir. Bunun ardından araç sahibine elde edilen verilerin ne anlama geldiği rapor şeklinde sunulur.

Motor ve Motor Parçaları Hakkında

Bir insan vücudunun merkezi, çalışmasını sağlayan organı kalp olduğu gibi bir motorlu aracın merkezi, deyim yerindeyse kalbi onun motorudur. Adı üstünde, motorlu araçların motora sahip olduğu aşikârdır. Motor düzgün çalışmazsa araba da yoluna gitmeyecektir.

Motorlu bir aracın yer değiştirmesinde, yol almasında en önemli parçalarından birisi motorlardır. Motorların çalışma prensipleri oldukça kompleks yapıdadır. Bugün neredeyse hemen hemen her evde bir araç bulunmaktadır. Yani, günümüzün en vazgeçilmez makinelerinden biri haline gelmiştir araçlar ve arabalar. Motorlu araçlar uzun yıllar üzerinde çalışılan ve hala çalışılmakta olan bir alandır.

Bir arabanın yol kat edebilmesi için binlerce parçasının sürekli uyumlu ve düzenli bir şekilde çalışması gerekmektedir. Yüzlerce parçasının kendi içinde ahenkli bir şekilde çalışması da gereklidir. Motorlu araçların yapısını bilmek bu yüzlerce parçasının özelliğini ve görevlerini bilmekle ilgilidir. Bir motorlu aracın yapısındaki motorlara değinmek; uzun bir yolculuğa benzer; küçücük bir parçanın bile onlarca işlevi olabilir.

Şimdi motorun yapısını incelemeye başlayalım;

Kısaca Motorların İşlevi

Motorların görevi, içine konan yakıt ile havanın tepkimeye girmesini sağlayarak ısı enerjisini kinetik enerjiye dönüştürmektir. Günümüzde araçların hepsinde içten yanmalı motorlar bulunmaktadır. Elektrikli motorlara ise daha geçiş olmamıştır. Günümüzde kullanılmakta olan iki çeşit içten yanmalı motor vardır. Bunlar ise rotary ve pistonlu motorlardır.

Rotary motorlardan bahsetmek gerekirse, bu motorların orta kısmında yer alan üçgen rotorun yakıt ile havanın kimyasal reaksiyona girmesini sağlayan ortamı hazırladığı görülmektedir. Burada yanma reaksiyonlarına kadar birçok tepkime gerçekleşir.

İkinci motor çeşidi olan pistonlu motorda ise pistonlar, ateşleme parçası olan buji ve dizel araçlarda havanın püskürmesini sağlayan enjektörler vardır. Bu pistonlu motorlar 4 zamanlı olarak çalışır.

Şimdi Motorları Oluşturan Parçaların Yapısına Geçebiliriz

Silindir (Motor) Bloğu

Silindir bloğu motorun birçok parçasını üzerinde bulunduran ve motorun asıl yapısını oluşturan kısımdır. Üzerinde silindir, marş aparatı, krank mili gibi parçacıklar bulunur.

Silindir Contası ile Silindir Kapağı

Motor bloğunun üzerini kapayan silindir kapağı, motorun da üzerini kapatır. Benzinli araçlarda yer alan buji, dizel araçlarda ise bulunan enjektörler silindir kapağı üzerinde yerleşmiştir. Bunlara ek olarak subap parçacığı da silindir kapağında yer alır. Hava ile yakıtın tepkimeye girdiği yer olan yanma odacıklarının yanında silindir kapağına bağlı olan su kanalları yer almıştır.

Pistonlar

Piston parçacıkları motor bloğun üzerinde yer alan boşluklarda devamlı bir şekilde bir inip, bir çıkarak motora giren yakıt ile hava karışımının yanmasına, yakılmasına kısaca tepkimeye girmesine imkân veren zamanların oluşmasını sağlarlar.

Piston (Biyel) Kolu

Biyel kolu, pistonların bir aşağı, bir yukarı hareket etmesine yardımcı olan parçacıklardır. Piston kolu pistondan aldığı gücü krank miline aktararak motorun tork gücünün oluşmasına olanak sağlar.

Krank Mili

Krank mili ile pistonlar bağlantılıdır. Piston kolunun pistonlardan aldığı dikey gücü dairesel dönüş hareketine dönüştüren motor parçacığıdır. Krank mili tork gücünün oluşmasında etkin bir rol oynar.

Kam (Eksantrik) Mil

Eksantrik mil, bir motorun en önemli parçacıklarındandır. Pistonların subaplarına ait zamanlamadan sorumludur. Kam mili, motorda bulunan bütün silindirlerin sorun çıkarmadan çalışmasını sağlar. Bunu triger kayışı veya zincirle harekete destek olur. E

Subaplar

Emme subapı ve egzoz subapı olmak üzere iki çeşit subap vardır. emme subaplarının benzinli araçta ve dizel araçtaki görevleri farklıdır. Benzinli araçta ve yakıt olarak LPG kullanan araçlarda yakıt ile hava karışımını silindir bloğuna girmesine yardım eder. Dizel motorlu araçlarda ise emme subapının görevi yalnızca havayı silindir bloğunun içine girmesini sağlamaktır.

Egzoz subaplarının ise daha farklı bir görevi vardır. Şöyle ki; tepkime sonrası ortaya çıkan gazın dışarı aktarılmasını sağlar.

Radyatör

Radyatör devamlı olarak oldukça yüksek devirlerde çalışan motor ve motor parçalarının su ile soğutulmasını sağlar. Deposunda buluna su ile pervaneyi çalıştırarak motoru soğutan radyatör, motorun aşırı ısınmasını engeller.

Yakıt pompası

Benzin deposundaki benzin veya dizel yakıt  ile havanın karışacağı karbüratöre yakıtı pompalayan sistemdir.

Karbüratör

Araçlarda hareket enerjisini güce çeviren sistemdir. Yakıt ile havanın belli oranlarda karışmasını sağlar.

Hava filtresi

Araç içerisine alınan havanın temizlenmesini sağlar.

Manifoldlar

Bu parçacıklar iki çeşittir. Emme ve egzoz manifoldu olarak ikiye ayrılır. Karbüratöre karışan benzin ile hava karışımını silindirlere aktarma görevi emme manifolduna aitken, yanma neticesinde oluşan zaralı gazları egzoz borusuna aktarır.

Marş Motoru

Arabanın anahtarının çevrilmesiyle çalışması sağlanan motorun işlevini yapmasına olanak sağlar. Elektrik akımını motora vererek akü ile motor arasındaki bağlantıyı sağlar.

Enjeksiyon pompası

Motorun bu parçacığı yakıtı mazot olan araçlarda ateşleme esansında enjektör parçasına basınç altında mazotu pompalayan sistemdir.

Enjektörler

Enjektörler yalnızca mazotla çalışan araçlarda bulunur. Enjektörler, kaynağını akıtma pompasından alan mazotu ısınan havanın üzerine pompalayan parçadır.

Şarj Dinamosu

Aracın aküsü öncelikle gereken elektrik enerjisini ileterek motorun çalışmasını başlatır. Motorun çalışmasından sonra arabanın diğer elektriği kullanan parçacıklarına elektriğin gönderilmesi için akünün tekrardan şarj olması gereklidir. Aküyü yeniden şarj eden donanım şarj dinamosudur. Şarj dinamosu, hareket enerjisini tekrardan elektrik enerjisine dönüştürerek aracın istenildiği ölçüde devamlı olarak hareket halinde olmasını sağlar.

Bujiler

Benzinli araçlarda ateşleme yapan parçacıktır. Yani motorun çakmaktaşı gibi görev alırlar. Yanma odasında karışım halinde bulunan yakıt ile havayı ateşleyen sistemdir. Buji, araçların en çok problem çıkaran parçasıdır. Eğer motorda bir problemle karşılaşırsanız muhtemelen o problem buji kaynaklıdır.

Yağ filtresi

Adı üstünde yağı filtreleyen aparattır. Motorun çalışmasında herhangi bir problemle karşılaşmaması için motorda yer alan yağı temizleyen parçacıktır.

Sonuç olarak ısı enerjisini kinetik enerjiye çeviren motor ve motor parçaları büyük bir çalışmanın eseri olarak karşımıza çıkmıştır. Motor çalışma sistemimde ısı enerjisi, elektrik enerjisi ve hareket enerjisinin uyumlu bir şekilde çalışması söz konusudur. Bu şekilde motor parçaları olan motorlar içten yanmalıdır. Bir de elektrikli motorlar mevcuttur. Bu motor tipinde ise mekanik donanımlar bulunmamaktadır. Direkt olarak elektrik enerjisi kinetik enerjiye çevrilmektedir. Gelecek zamanın arabaları motoru elektrikle çalışan arabalar olacaktır.